რომელი უფრო მალე დატოვებს შავი ზღვის აკვატორიას - რუსეთის თუ ნატო-ს სამხედრო გემები?

კობა ლიკლიკაძე/ რადიო “თავისუფლება”

ფოტო: ნესტან ცეცხლაძე - ამერიკული გემი ”მაკფოლი”

ათდღიანი ლოდინის შემდეგ ამერიკულმა ავიამზიდმა და პოლონურმა ფრეგატმა შავი ზღვის აკვატორიას მიაღწია და საქართველოს სანაპიროებთან რეიდზე გაჩერდა. ვრცელდება ინფორმაცია, რომ მალე შავ ზღვაში ღუზას ამერიკის მე-6 ფლოტის ფლაგმანი ხომალდიც ჩაუშვებს. სამხედრო გემების შემოსვლა ბათუმის აკვატორიაში, თუნდაც ჰუმანიტარული მისიით, მნიშვნელოვანი მხარდაჭერაა საქართველოსათვის. მაგრამ აქვს თუ არა ნატო-ს ხომალდების ვიზიტს უფრო გამოკვეთილი სამხედრო-პოლიტიკური მიზანი იმ პირობებში, როცა სოხუმსა და ოჩამჩირესთან მორიგეობს რუსული ფლოტი, ხოლო ფოთს კვლავ აკონტროლებენ რუსი სამხედროები?

ჰუმანიტარული ტვირთით სავსე ამერიკული ნაღმოსანი ”მაკფოლი” მეოთხე დღეა ბათუმის პორტთან ახლოს რეიდზე დგას. მას მალე დაემატება სასაზღვრო დაცვის კატარღა ”დალასი” და შეერთებული შტატების მე-6 ფლოტის ფლაგმანი ”მაუნთ უიტნი”. რუსეთის სამხედრო ძალების ხელმძღვანელობამ, რომელმაც ნატო-ს ქვეყნების ხომალდების გამოჩენას საქართველოს ტერიტორიულ წყლებში თავიდან დიდი წინააღმდეგობა გაუწია, ბოლო ხანს აშკარა კონფრონტაციას თავი აარიდა და შავი ზღვის ფლოტის ხომალდები საქართველოს ტერიტორიულ წყლებს გაარიდა.

საქართველოს სამხედრო-საზღვაო ძალების სარდლის, პირველი რანგის კაპიტან ბესიკ შენგელიას თქმით, მალე საქართველოს ტერიტორიულ წყლებს დატოვებს რამდენიმე რუსული სადესანტო კატარღაც, რომელიც გასვლის რეჟიმში ოჩამჩირის პორტში ჯერ კიდევ იმყოფება: `ყველა გემი, გარდა სადესანტოებისა (რუსებს სამი დიდი სადესანტო გემი ჰყავდათ, `მოსკოვი~ და სხვა), შესულია სევასტოპოლში. ეს უკრაინელებისგან ვიცით, რომელთანაც კავშირი გვაქვს. სადესანტო კატარღები ოჩამჩირე-სოხუმის რეიდზე იდგნენ და იტვირთებოდნენ. ანუ გასვლის რეჟიმში არიან, რადგან ტექნიკას, რომელიც რუსებს შემოტანილი ჰქონდათ _ ტვირთავენ და უკან გააქვთ~.

ბესიკ შენგელიას ინფორმაციით, გამანადგურებელი ამერიკული გემი `მაკფოლი~ ბათუმის მახლობლად დაახლოებით ორ კვირას გაჩერდება. თავდაპირველად ქართულ მხარეს სურდა, რომ ამერიკული ხომალდები ფოთის რეიდზე გაჩერებულიყვნენ, თუმცა რუსი ოკუპანტების მიერ ფოთის პორტის ინფრასტრუქტურის განადგურებისა და რამდენიმე ერთეული კატარღის ჩაძირვის გამო, ამერიკული გამანადგურებლის ეკიპაჟმა ბათუმთან არჩია ღუზის ჩაშვება. თუმცა, თუნდაც ჰუმანიტარული მისიით ბათუმიდან 2 კილომეტრის დაშორებით მდგარი ამერიკული `მაკფოლი~ სერიოზული მხარდაჭერაა საქართველოსათვის და სულ მცირე იმის გარანტიაა, რომ ორი კვირის განმავლობაში, ვიდრე საქართველოს ტერიტორიულ წყლებში ამერიკული ხომალდები იმორიგევებენ, საქართველოს ვერც საჰაერო და ვერც საზღვაო სივრცეს რუსული ხომალდები ვერ გადმოლახავენ.

”მაკფოლი~ _ ეს არის საესკადრო ნაღმოსანის კლასი, გააჩნია ფრთოსანი რაკეტები, ასევე ხომალდსაწინააღმდეგო რაკეტები, აქვს წყალქვეშა ნავების საწინააღმდეგო და ასევე ჰაერსაწინააღმდეგო სისტემა. ახლა, თუ ასეთი გემი საქართველოს სანაპირო ზოლში დადგა, მას შეუძლია 100 კილომეტრის რადიუსში გააკონტროლოს საქართველოს საჰაერო სივრცე. 50 კილომეტრის რადიუსში ჩამოაგდოს სხვადასხვა საფრენი აპარატი. მაშინ, როცა საქართველოს საჰაერო სივრცე თითქმის უკვე დაუცველია, _ ამას მნიშვნელობა აქვს~, - განმარტავს გაზეთ `კვირის პალიტრის” სამხედრო მიმომხილველი ირაკლი ალადაშვილი. თუმცა იგი არ ფლობს ინფორმაციას, აპირებენ თუ არა ამერიკული სამხედრო გემები საქართველოს ტერიტორიულ წყლებში დიდი ხნით დარჩენას ან საბრძოლო მორიგეობას. მაგრამ, ჩემი თანამოსაუბრე არ გამორიცხავს, რომ საქართველოს ირგვლივ მოვლენების სწრაფმა განვითარებამ, ამერიკის სამხედრო სარდლობას საქართველოს ტერიტორიულ წყლებში კონტროლის გაფართოებაც აიძულოს: `ამერიკა რუსეთთან პირდაპირ ომში არ აპირებს ჩართვას. მაგრამ საქართველოს საზღვაო აკვატორიის დაცვაში დადგებიან თუ არა, ამაში ცოტა ეჭვი მეპარება. თუმცა, მსოფლიოში ისეთი ამბები ხდება რუსული აგრესიის გამო, რომ გამორიცხული არაფერია~.

საქართველოში, ცხადია, სურთ, ნატოსა და ამერიკის სამხედრო ხომალდებმა ფეხი საქართველოს ტერიტორიულ წყლებშიც მოიკიდონ და აკონტროლონ როგორც საჰაერო, ისე საზღვაო სივრცე. თუმცა, როგორც სამხედრო საზღვაო ძალების სარდალი ბესიკ შენგელია ამბობს, დაზუსტებით მხოლოდ ისაა ცნობილი, რომ ამერიკული გემები საქართველოს ტერიტორიულ წყლებში მხოლოდ რამდენიმე კვირით დარჩებიან: `სექტემბრის შუა რიცხვებამდე ჩვენი გემები აქ იქნებიანო, _ ასე მითხრა ოფიციალურმა პირმა, ამერიკის სამხედრო ატაშემ. მათ მონაცვლეობის გრაფიკი აქვთ _ ერთი გავა, მეორე _ შემოვა. ამ პერიოდში ჩვენ აკვატორიაში 4 გემი იქნება~.

ამერიკული სამხედრო ხომალდების გარდა, 21 აგვისტოს, შავი ზღვის აკვატორიაში ასევე შევიდა ესპანური და გერმანული ფრეგატი, რამაც რუსეთის სამხედრო სარდლობას საფუძველი მისცა `ნატო სიტუაციის გამწვავებაში~ დაედანაშაულებინა. რუსეთის სარდლობის თქმით, ნატო საბაბად იყენებს ჰუმანიტარულ დახმარებას, რეალურად კი შავ ზღაზე პლაცდარმს ქმნის. თუ ვინ ამწვავებს სიტუაციას შავი ზღვის აკვატორიაში, ეს რუსეთის ორკვირიანმა ოკუპაციამ და ფოთის სამხედრო პორტის დარბევამაც ცხადად აჩვენა. თუმცა, რუსეთის სარდლობა ერთ რამეში, ალბათ, მართალია _ შეუძლებელია, რომ ამერიკულ ნაღმოსნებსა და ფრეგატებს, საქართველოში მხოლოდ სასმელი წყლის ჩამოსატანად გაევლოთ ათასობით მილი.