"ჩამოსულები"- ნაცმოძრაობა აჭარაში სეპარატიზმს აღვივებს?

`ნაციონალური მოძრაობა~ და მისი რეგიონალური ლიდერი, ლევან ვარშალომიძე, წინასაარჩევნოდ ახალ პოლიტიკურ ტერმინს ამკვიდრებენ. ეს ტერმინია _ "ჩამოსულები".

ლელა დუმბაძე/ბათუმელები

წინასაარჩევნო ბუკლეტში, რომელიც 100 ათასი ტირაჟითაა დაბეჭდილი, ასეთი რამ წერია: `ჩვენი უმთავრესი მიზანია, რომ აჭარაში სამუშაო ადგილები იქმნებოდეს. პირველ რიგში, ადგილობრივი მოსახლეობისთვის და არა უცხოელებისა და ჩამოსულებისთვის~.
არის თუ არა ეს სეპარატიზმის გაღვივება? `რესპუბლიკელი~ მურმან დუმბაძე დარწმუნებულია, რომ ეს ნამდვილად არის სეპარატიზმის გაღვივება, `ნაციონალ~ გიორგი კირთაძეს კი მიაჩნია, რომ არა: `ჩამოსული~ როგორ მესმის? ზუსტად ისე, როგორც გვიწერია. ეს გულისხმობს, რომ დასაქმებულთა უმრავლესობა აჭარის მცხოვრები უნდა იყოს. შემდეგ კი, ბუნებრივია, საქართველოს სხვა ნებისმიერი მკვიდრი~.
როგორც კირთაძე ამბობს, `რესპუბლიკელებმა~ ატეხილი აჟიოტაჟის გამო, `პირად საუბრებში ბოდიშიც კი მოიხადეს~.

საქართველოს კონსტიტუცია მოქალაქეობის სამ ფორმას ცნობს, _ უცხო ქვეყნის მოქალაქე, მოქალაქეობის არმქონე პირი და საქართველოს მოქალაქე. ეს უკანასკნელნი კი, მიუხედავად ენობრივი, რელიგიური და ეთნიკური კუთვნილებისა, სოციალურ-ეკონომიკურ, კულტურულ და პოლიტიკურ ცხოვრებაში თანასწორუფლებიანობით სარგებლობენ.
ოპოზიციის განცხადებით, სეპარატისტული ბუკლეტის გავრცელება უნდა აიკრძალოს, გამოცემის ინიციატორები კი პასუხისგებაში მიეცნენ. `მსგავსი ტერმინოლოგიისა და იდეოლოგიის დამკვიდრება იმ რეგიონში, რომელიც სახელმწიფოებრივი აზროვნების ფლაგმანია, დაუშვებელია~, _ ამბობს მურმან დუმბაძე.

სხვათა შორის, ლევან ვარშალომიძის (რომელიც რეგიონში `ჩამოსულების~ დასაქმების წინააღმდეგია) მთავრობის აპარატის უფროსი არაადგილობრივი ვლადიმერ წერეთელია. აჭარის ბიუჯეტიდან ოთხი წლის განმავლობაში ბინის ქირავნობის თანხას, 600 ლარს უხდიდნენ უმაღლესი საბჭოს დეპუტატს ეკა ხერხეულიძეს, რომელიც თბილისელია. `ჩამოსულები~ არიან უმაღლესი საბჭოს პრეს-მდივანი, ნინო გრძელიძე და მთავრობის აპარატის თანამშრომელი მირიან ლებანიძე, აჭარის კონტროლის პალატის თავმჯდომარე, ლევან კიკნაველიძე, აჭარის პროკურორი, ვასილ როინიშვილი და ბევრი სახელმწიფო მოხელე.

ვარშალომიძემ ამ ტიპის განცხადება საქართველოს პარლამენტის არჩევნების წინაც გააკეთა. მაშინ მოსახლეობის პროტესტი ხელისუფლების წინააღმდეგ პიკს აღწევდა. ადგილობრივების დასაქმების აუცილებლობა აჭარის პირველმა პირმა ადგილობრივი არჩევნების წინ ისევ გაიხსენა.

დავით დარჩიაშვილი _ საქართველოს პარლამენტის წევრი:
საარჩევნო ბუკლეტი არ მინახავს და `ჩამოსულის~ მნიშვნელობას ზუსტად ვერ შევაფასებ, მაგრამ თუ რაღაც ბუნდოვნად არის ნათქვამი, ძალიან ცუდია და გამოსასწორებელია. თუმცა, დარწმუნებული ვარ, ეს არ ნიშნავს ადამიანების შეზღუდვას კუთხურობის ნიშნით.
არის თუ არა გამართლებული, პოლიტიკოსების მხრიდან აქცენტების გაკეთება კუთხურობაზე? კიდევ ერთხელ ვამბობ, რომ აქ საუბარია იმის გამოსწორებაზე, რაზეც გულისწყრომას გამოხატავდნენ ადგილობრივი მცხოვრებლები და არა იმაზე, რომ კახელს ან გურულს რაიმე სოციალური შეზღუდვები ჰქონდეს.

ერთი შეხედვით, ეს ფრაზები შეიძლება მოგეჩვენოს კუთხურობის წახალისებად, მაგრამ აქცენტები აქ სულ სხვა რამეზეა გაკეთებული. მაგალითად, როცა საკონსტიტუციო სასამართლო აჭარაში გადმოვიდა, სულაც არ იყო საჭირო ყველა კადრი შლეიფივით თბილისიდან გადმოჰყოლოდა. ადგილობრივი რესურსის დასაქმება, არ ნიშნავს კუთხურობის წახალისებას. მაგრამ არც ის შეიძლება, თუ ყველა ჩამოსულს დასაქმებაზე უარს ეტყვიან. ეს უკვე მეორე უკიდურესობა იქნება.

სეპარატიზმის კუთხით უღრუბლო ისტორია არ გვაქვს, ამიტომ უჩნდებათ ხოლმე ადამიანებს გარკვეული შიში. სეპარატიზმი პოლიტიკური უფლებების მოთხოვნა, ნაციონალიზმის წახალისება და გაღვივებაა. დანარჩენი ინტერპრეტაციებია, რომელიც შეიძლება სუბიექტური იყოს. სეპარატიზმის გამოვლინებები კი ვარშალომიძეში არც მე შემინიშნავს და არც ცენტრალურ ხელისუფლებას~.
თემურ ჩაჩავა _ ჩაისუბნის მცხოვრები (70 წლის):
`მთავარია, ადამიანი დასაქმებული იყოს და რომელი კუთხის მკვიდრია, ამას დიდი მნიშვნელობა არ აქვს. თუმცა, შენს ქალაქში, რეგიონში რომ იშოვი სამსახურს, ამას რა სჯობს. საქართველოს ნებისმიერ მოქალაქეს დასაქმების უფლება აქვს ქვეყნის ტერიტორიაზე. რა, მე თბილისში რომ წავიდე, სამუშაო არ უნდა მომცენ? ადამიანების კუთხური ნიშნით დაყოფა არასწორია~.
რევაზ მიქელაძე - შუახევის მკვიდრი (65 წლის):
`საარჩევნო კლიპები მაქვს ნანახი და ამ გამოთქმების არ მჯერა. არ მჯერა, რომ ეს ხელისუფლება დაგვასაქმებს. წლებია, დაპირებები გვესმის, მაგრამ არაფერი შეცვლილა. ყველაფერი უცხოელებზე გაყიდეს, საქართველოს მოქალაქეებს კი კრედიტებიც არ მოგვცეს.
სიტყვა _ `ჩამოსული~ როგორ აღვიქვი? რა ვიცი, ზოგი ჩამოსულებს სოფლის მცხოვრებს ეძახის, ზოგიც უცხოელს... ზუსტად ვერ გეტყვით, ამ სიტყვაში `ნაციონალებმა~ ვინ იგულისხმეს. თუ სხვა კუთხის მცხოვრებლები იგულისხმეს, მაშინ ცუდია, რადგან ქართველების გადახარისხება კუთხური ნიშნით, არ შეიძლება~.