ჟურნალისტების თამაში

ტელეკომპანია ”რუსთავი 2”-ის ყოფილი ჟურნალისტები _ ნანა ლეჟავა და თამარ რუხაძე, რომლებიც ერთი წლის წინ ირაკლი ოქრუაშვილის პარტიის წევრები გახდნენ, ისევ ჟურნალისტიკას უბრუნდებიან _ სტუდიის გაკეთებას გეგმავენ. ”ბათუმელები” შეეცადა მათგან გაეგო, რატომ გადაწყვიტეს უკან დაბრუნება; რატომ ხდება ისე, რომ ქართული ჟურნალისტიკა იქცა ტრამპლინად სხვა, უკეთესი მდგომარეობის მოსაპოვებლად.

ლელა დუმბაძე/ბათუმელები
ფოტოზე: ნანა ლეჟავა, თამარ რუხაძე

ბათ: პოლიტიკაში წასვლის წინ თქვენ თქვით, რომ მედიაში საქმის კეთების შანსი არ არსებობს. ახლა რა მოხდა, უკეთესი მდგომარეობაა?
ნანა ლეჟავა: ვინ თქვა, რომ უკეთესი მდგომარეობაა? გაცილებით უარესი მდგომარეობაა, ვიდრე ორი ან სამი წლის წინ იყო. ახლა შეიცვალა ქართული მედიისადმი დამოკიდებულება, თუნდაც საერთაშორისო საზოგადოების მხრიდან. შეიცვალა ის, რომ ახლა კიდევ უფრო დიდი დეფიციტი გაჩნდა, არა მხოლოდ ობიექტურად მოწოდებული ინფორმაციის, არამედ, საერთოდ, ინფორმაციის; შეიცვალა ის, რომ 8 აგვისტოს შემდეგ ქვეყანაში გაჩნდა ახალი რეალობა _ ომმა, მედიასთან დაკავშირებით ბევრი რამ აშკარა გახადა; აშკარა გახადა ასევე, რომ საჭიროა სატელევიზიო სივრცეში გაჩნდეს ინფორმაციის ალტერნატიული წყარო.
ბათ: ირაკლი ოქრუაშვილი რომ მოსულიყო ხელისუფლებაში, მაშინ თუ დაბრუნდებოდით ჟურნალისტიკაში. ეს გადაწყვეტილება მის პოლიტიკურ წარუმატებლობას ხომ არ უკავშირდება?
თამარ რუხაძე: რატომაც არა, ვინ დაგვიშლიდა? ჩვენ ყოველთვის ვამბობდით, რომ პოლიტიკაში წასვლა იყო იძულებითი ნაბიჯი და არა პროფესიაზე სამუდამოდ უარის თქმა. კიდევ ერთხელ ვაზუსტებ, რომ პოლიტიკიდან წასვლის გადაწყვეტილებას ერთადერთი მიზეზი ჰქონდა _ ჟურნალისტური საქმიანობის გაგრძელების ძალიან დიდი სურვილი და სხვა არაფერი.
ბათ: ფაქტობრივად, ვერ შეძელით იმ მიზნების განხორციელება, რის გამოც პოლიტიკაში წახვედით. უშვებთ იმის ალბათობას, რომ იგივე განმეორდება ჟურნალისტიკაში?
ნანა ლეჟავა: ვუშვებთ თუ არა ისევ პოლიტიკაში დაბრუნების ალბათობას? _ არა.
ბათ: როგორ ფიქრობთ, პოლიტიკიდან მობრუნებულ ჟურნალისტს რამდენად ენდობა საზოგადოება შემდეგში, როგორც ჟურნალისტს და თქვენი აზრით, უნდა ენდოს თუ არა?
თამარ რუხაძე: არც მე და არც ნანა საკუთარ თავს პოლიტიკოსებად მაშინაც კი არ მივიჩნევდით, როდესაც პოლიტიკაში ვიყავით. რაც შეეხება საზოგადოების ნდობას, ეს საზოგადოების გადასაწყვეტია და მოიპოვება საქმით. თუკი საზოგადოება მიიჩნევს, რომ შენი საქმე მის ნდობას იმსახურებს, გენდობა კიდეც.
ბათ: ხომ არ ჩაიდება ამ სტუდიის მუშაობაში `პოლიტიკური ფული~?
ნანა ლეჟავა: პოლიტიკოსებისგან, არ აქვს მნიშვნელობა ხელისუფლებას მიეკუთვნებიან ისინი თუ ოპოზიციას, სტუდია ფინანსურ და მატერიალურ დახმარებას არ მიიღებს. შემოთავაზებისგან თავს ვერ დაიზღვევ, ეს მისი საქმეა, ვინც გთავაზობს, შემოთავაზებებზე უარის თქმა კი, _ უშუალოდ ჩვენი.
ბათ: როგორ ფიქრობთ, შეძლებთ იყოთ იმ ადამიანებისგან დამოუკიდებელი, ვინც თქვენს პოლიტიკურ პარტნიორებად ითვლებოდნენ თვეების წინ?
ნანა ლეჟავა: დარწმუნებული ვარ, შევძლებთ. პოლიტიკური პარტნიორები ხმამაღალი ნათქვამია, რადგან ჩვენ პოლიტიკაშიც კი ჟურნალისტური საქმიანობით ვიყავით დაკავებული _ პრესსამსახური, პიარი.
ბათ: პოლიტიკოსებთან მეგობრობა თქვენს ჟურნალისტურ იმიჯზე არ აისახება?
ნანა ლეჟავა: საქმე და მეგობრობა ერთმანეთში არასოდეს აგვირევია. ჩემთვის პირად ურთიერთობებს ხელი არასოდეს შეუშლია იმაში, რომ სიუჟეტი ჩვეულებრივ მომემზადებინა. ჟურნალისტურ იმიჯს კი, გაკეთებული საქმე შეგიქმნის და არა მეგობრების რაოდენობა ან სიძლიერე.
ბათ: თუ შეიძლება, კონკრეტულად აუხსნათ მკითხველს, რის გაკეთებას აპირებთ.
ნანა ლეჟავა: წინასწარ კონკრეტულ დეტალებზე საუბარი არასწორადაც მიმაჩნია და შეუძლებლადაც. თუ პროექტი წარმატებულად შედგა, ამას თვითონ ნახავს თქვენი მკითხველი. შემიძლია გითხრათ, რომ დამოუკიდებელი სტუდია მოამზადებს გარკვეულ ტელეპროდუქტს. დასაწყისში ყოველდღიურ და ძვირადღირებულ პროექტებს ვერ შევეჭიდებით _ პირველ ეტაპზე საუბარია ყოველკვირეულ საავტორო გადაცემაზე. ეთერში გასვლამდე გეგმაშია პირველი საჩვენებელი ვარიანტის მომზადება და ამ ჩვენების მოწყობა, როგორც პრესისთვის, ასევე საერთაშორისო და არასამთავრობო ორგანიზაციებისთვის. ჩვენ არ ვფიქრობთ ამ წუთში თოქ-შოუზე ან მსგავსი ტიპის გადაცემაზე. თუ სტუდია წარმატების მიღწევას შეძლებს, რა თქმა უნდა, მომავალში ამაზეც შეიძლება მუშაობა.
თამარ რუხაძე: აუცილებელია სიახლეების შეთავაზება მაყურებლისთვის, როგორც შინაარსით, ასევე ფორმით. ჩვენი გადაცემის ფორმატი განსხვავებული უნდა იყოს დღეს არსებულისგან, რა თქმა უნდა, განსხვავებული უნდა იყოს თემატიკა. საზოგადოებას აქვს კონსტიტუციური უფლება მიიღოს ობიექტური ინფორმაცია, ნახოს, როგორია მისი ქვეყნის დღევანდელი რეალობა. შეიტყოს თუნდაც ის ფაქტები, რომელთა შესახებაც ან არ იცის, ან ძალიან მწირი ინფორმაცია აქვს, სწორედ იმის გამო, რომ ეს ამბები არ არის ტელევიზიების ინტერესის საგანი და მათზე საზოგადოების ყურადღების მიპყრობას მხოლოდ პრესა ცდილობს.
ბათ: თქვენ რომ გეგმავთ, იმ ტიპის გადაცემები საქართველოში იხურება, ბოლო იყო ინგა გრიგოლიას `პრაიმტაიმი~. ამაზე რას იტყვით?
ნანა ლეჟავა: სრულიად გაუგებარია, რატომ იხურება პოპულარული გადაცემა ფინანსური პრობლემების მიზეზით. თუ გავითვალისწინებთ რეკლამის რაოდენობას ამ გადაცემაში, აშკარა იქნება, რომ ფინანსური პრობლემა `პრაიმტაიმს~ არ უნდა შექმნოდა. უფრო კონკრეტულად, ალბათ, აჯობებს თვითონ ინგა გრიგოლიას ჰკითხოთ. მე, უბრალოდ, მარტივ პასუხს მოგიძებნით თქვენს კითხვაზე და ასევე კითხვით გიპასუხებთ: რატომ გექმნებათ პრობლემები თქვენ, რატომ ემუქრებიან ხოლმე თქვენს ჟურნალისტებს, როდესაც ესა თუ ის მწვავე თემა ჩნდება გაზეთში?
ბათ: როგორც ვიცი, სხვა სტუდიებს, რომლებიც დონორებზე არიან ფინანსურად დამოკიდებული, უჭირთ ფინანსების მოძიება (თუნდაც ვახტან კომახიძესა და ნინო ზურიაშვილს). მსგავს ვითარებაში ხომ არ აღმოჩნდებით?
თამარ რუხაძე: იოლი არ არის დაარწმუნო დონორი, რომ შენს პროექტზე ფულის დახარჯვა ფულის გადაყრას არ ნიშნავს. ვიცით, რომ რთულია, თუმცა ნინო ზურიაშვილიცა და ვახტანგ კომახიძეც ახერხებენ საკუთარი საგამოძიებო ფილმების მომზადებას. ეს იმას ნიშნავს, რომ შესაძლებელია.
ბათ: რომელი მედია ორგანიზაციები ითანამშრომლებენ თქვენთან?
ნანა ლეჟავა: ჯერჯერობით, `კავკასია~ ერთადერთი ტელეკომპანიაა, რომელმაც თანამშრომლობის სურვილი გამოთქვა.
ბათ: როდის დაიწყებთ მუშაობას და თუ იქნება თქვენთან ერთად სხვა კიდევ საზოგადოებისთვის ნაცნობი ჟურნალისტი?
თამარ რუხაძე: საზოგადოებისთვის ნაცნობი, ჯერჯერობით, არავინაა. დიდი ინტერესია დამწყები ჟურნალისტების მხრიდან. ვფიქრობ, ამ საქმეში ახალი თაობაა საჭირო.
ნანა ლეჟავა: საჭიროა, მომზადდეს ეგრეთ წოდებული, საპილოტე გადაცემა, ერთ თვეში კი გადაცემის ეთერში გასაშვებად უნდა ვიყოთ მზად.
ბათ: ხელისუფლებისგან ზეწოლას გამორიცხავთ?
ნანა ლეჟავა: პრობლემებს ნამდვილად ველით. დანარჩენი, ალბათ, მოგვიანებით გამოჩნდება. ტელეჟურნალისტის თავდაცვის მექანიზმი, პირველ რიგში, ჩართული ვიდეოკამერაა, შემდეგ ეთერი, შემდეგ კი ის არასამათვრობო სექტორი, საერთაშორისო ორგანიზაციები თუ საელჩოები, რომლებსაც მუშაობის დაწყების დღიდანვე დეტალურად ეცოდინებათ ჩვენი საქმიანობის შესახებ.