გარე რეკლამები ბათუმის ბიუჯეტს აზარალებს

გარე რეკლამის განთავსებიდან ბათუმის ბიუჯეტში თანხები არ შედის. ადგილობრივი ხელისუფლების მიერ საკითხის მოუგვარებლობის გამო, რეკლამის გავრცელებით მიღებული შემოსავლები მთლიანად კერძო ფირმებს რჩებათ. ამასთან, გარე რეკლამები ქალაქის ტერიტორიაზე კანონდარღვევითაა განთავსებული.
თედო ჯორბენაძე

”ქალაქში განთავსებულია ასეულობით გარე რეკლამა, მეპატრონეები იხდიან გადასახადებს, თუმცა ვის ჯიბეში მიდის ეს ფული, გაურკვეველია~, _ აცხადებენ ადამიანის უფლებათა დაცვის რეგიონულ ცენტრში.
ბათუმის მერიის ოფიციალური წერილით `გარე რეკლამის განთავსებიდან 2007 წლის ბათუმის ბიუჯეტში შემოსავალი მიღებული არ ყოფილა~। მერიის საფინანსო-ეკონომიკური სამსახურის მიერ მოწოდებული ინფორმაციით კი, რეკლამის განთავსებიდან ქალაქის ბიუჯეტში თანხა არც მიმდინარე წელს შესულა.

ადგილობრივ ბიუჯეტში გადასახადს ის ფირმები (`აჯადი~ და `კანტი~) არ იხდიან, რომლებიც გარე რეკლამას ბათუმის ტერიტორიაზე ათავსებენ და რომლებმაც თავის დროზე შესაბამისი ნებართვა მერიისგან მიიღეს. ამასთან, `კანტის~ (შესაბამისად, ქალაქში განთავსებული `კანტის~ კუთვნილი სარეკლამო საშუალებების) მფლობელი დღეს `იმპერიალი აჭარაა~, რომელიც კომპანია `ვისოლის~ შვილობილი ფირმაა.
შესაბამისად, დამკვეთთა მიერ ქალაქის ტერიტორიაზე გარე რეკლამის განთავსებისთვის გადახდილი თანხაც მთლიანად ფირმებს _ `აჯადსა~ და `იმპერიალ აჭარას~ რჩება। ქალაქის ტერიტორიაზე 1 კვ/მ გარე რეკლამის განთავსებისთვის კი თვეში 28-33 ევროა საჭირო. ანუ დაახლოებით ამდენს ახდევინებენ რეკლამის გამავრცელებელი ფირმები რეკლამის დამკვეთებს.

`რეკლამის შესახებ~ საქართველოს კანონით, `გარე რეკლამაზე მითითებული უნდა იყოს ადგილობრივი თვითმმართველობისა და მმართველობის ორგანოს მიერ რეკლამის გამავრცელებელზე გაცემული ნებართვის ნომერი~। არც ერთ გარე რეკლამაზე ასეთი ნომერი მითითებული იმ მიზეზით არ არის, რომ მერიას იგი არ გაუცია. მერიაში არც გარე რეკლამის გავრცელების გეგმა გააჩნიათ, რომელიც კანონის მოთხოვნის შესაბამისად, სხვადასხვა უწყებებთან უნდა იყოს შეთანხმებული. მეტიც, თვითმმართველობის დონეზე ბათუმში გარე რეკლამის განთავსების სამართლებრივი მექანიზმიც კი, ფაქტობრივად, არ არსებობს. ქალაქის საკრებულოს მიერ მიღებული შესაბამისი დადგენილებების შესრულება მერიას არც უცდია.

საკრებულომ გარე რეკლამის (სარეკლამო საშუალების) განთავსების რეგულირების წესის შესახებ დადგენილება გასული წლის მაისში მიიღო। განისაზღვრა მოსაკრებელიც. კერძოდ, ქალაქ ბათუმის განკარგვაში არსებული უძრავი ობიექტების სარგებლობის მინიმალური ქირის (საწყისი) ოდენობა: ქალაქის ცენტრალურ ზონაში 1კვ.მ-ზე 10 ლარი, შუალედურ ზონაში _ 7 ლარი, ხოლო პერიფერიულში _ 5 ლარი. რაც შეეხება სარეკლამო საშუალებების გამოყენებას, მოცემულ შემთხვევაში ბიუჯეტის სასარგებლოდ გადასახდელი ქირის საწყისი ოდენობა მეტია _ შესაბამისად _ ცენტრალური უბნებისთვის 1კვ.მ-ზე 15 ლარი, შუალედურ ზონაში _ 11, ხოლო პერიფერიებში _ 8 ლარი.

საკრებულოს დადგენილებით: `გარე რეკლამის გავრცელების გეგმის მიხედვით სარეკლამო საშუალებების განთავსება-გამოყენების უფლების მოპოვების მიზნით, მერია კომერციულ კონკურსს აცხადებს~.
მერიას კი არც კომერციული კონკურსი გამოუცხადებია და არც გარე რეკლამის გავრცელების გეგმა დაუმტკიცებია।

ზემოაღნიშნულთან დაკავშირებით, მერიის იურიდიულ სამსახურში კომენტარს არ აკეთებენ. ქონების მართვის სამსახურის უფროსის, გიორგი ჩხეიძის განმარტებით კი, გასული წლის საკანონმდებლო ცვლილებებით, კონკურსი, როგორც პრივატიზების ფორმა, გაუქმდა, რის გამოც საკრებულოს დადგენილება ვერ ამოქმედდებოდა.
`ეს დადგენილება, ფაქტობრივად, ძალადაკარგულად შეიძლება მივიჩნიოთ~, _ აცხადებს ჩხეიძე।

მიუხედავად ამისა, ბათუმის საკრებულომ, მიმდინარე წლის მაისში დამატებით ახალი განკარგულება გამოსცა। გარე რეკლამის გავრცელების უფლების მოპოვება კი, ამ განკარგულებითაც კონკურსის გზითაა შესაძლებელი. ამასთან, გაზრდილია სარეკლამო საშუალებების სარგებლობისთვის ბიუჯეტში გადასახდელი თანხის ოდენობაც _ თვეში 20, 18 და 15 ლარი ერთ კვ.მ-ზე, ადგილმდებარეობის გათვალისწინებით. მერიას არც ეს განკარგულება შეუსრულებია.

ვინაიდან გარე რეკლამის განთავსება თვითმმართველობის ორგანოს ექსკლუზიურ უფლებამოსილებას მიეკუთვნება, ადამიანის უფლებათა დაცვის ცენტრში თვლიან, რომ `ბათუმის თვითმმართველობის ორგანოების მიერ სწორი პოლიტიკის შემუშავების შემთხვევაში, ადგილობრივ ბიუჯეტს სოლიდური შემოსავალი ექნებოდა, რაც გაზრდიდა თვითმმართველობის დამოუკიდებლობის ხარისხს. ამასთან, შესაძლებელი იქნებოდა არაერთი ახალი და მნიშვნელოვანი მიზნობრივი პროგრამის განხორციელება~.
ქალაქის ტერიტორიაზე გარე რეკლამის განთავსების წესების დასარეგულირებლად, გიორგი ჩხეიძის განცხადებით, მერია ახლა მუშაობს. ქალაქის საკრებულოში გადაგზავნილია შესაბამისი კანონპროექტიც. გარე რეკლამის გავრცელების გეგმას კი მერია ამ კანონპროექტის დამტკიცების შემდეგ შეადგენს. რაც შეეხება ბიუჯეტში რეკლამის გავრცელებისგან მისაღებ შემოსავლებს, პროექტის მიხედვით გადასახადი აუქციონის საშუალებით დადგინდება, თუმცა საწყისი ოდენობა კანონით განისაზღვრება.