24 საათი გაფრენის მოლოდინში

{ნანა კვაჭაძე}
ევროპასთან მკაცრი სავიზო რეჟიმის არსებობით გამოწვეული უხერხულობა პირველად მიუნხენში ვიგრძენი. გერმანელმა მებაჟემ გულდასმით შეისწავლა ჩემი პასპორტი, შემდეგ კი რიგრიგობით მთხოვა უკან დასაბრუნებელი ბილეთის, სადაზღვევო პოლისისა და სასტუმროს ჯავშანის ჩვენება. ბოლოს და ბოლოს, ევროკომისიის მოწვევამ გაჭრა. საბუთები უკან გადმომცეს და გამკაცრებულ სახეზე მებაჟეს ღიმილიც დაუბრუნდა: `ჭელცომე ინ Eვროპე!~ე.წ. შენგენის ზონაში პირველად 1999 წელს მოვხვდი. ვიზის აღებაც პირველად სწორედ მაშინ მომიხდა. საბერძნეთის საელჩოში სასწავლებლად მიმავალ სტუდენტებს პრობლემები ნაკლებად ექმნებოდათ, მაგრამ რიგში დგომა აუცილებელი იყო. ეს ჩვეულებრივი რიგი არ გახლდათ, დილის რვა საათზე მისული ადამიანები დაახლოებით ათ საათზე საელჩოს სარდაფში ჩაგვიყვანეს, სადაც საღამომდე რიგ-რიგობით იძახებდნენ მოქალაქეებს გვარების მიხედვით. ზაფხული იყო, სარდაფში ძალიან ცხელოდა, მაგრამ ევროპაში მოხვედრის სურვილით შეპყრობილები თანახმა ვიყავით აგვეტანა არა მარტო სიცხე, არამედ საელჩოს თანამშრომლების ცინიკური დამოკიდებულებაც. დაახლოებით ცხრაწლიანი პაუზის შემდეგ წელს ისევ მოვხვდი ევროპაში. ჰოლანდიის საელჩომ ევროკომისიის ეგიდით დაგეგმილ ექვსდღიან სემინარზე ქართველ ჟურნალისტებს ზუსტად ექვსდღიანი ვიზა განსაკუთრებული პრობლემების გარეშე მოგვცა. პრობლემები მაშინ დაიწყო, როცა უკვე დასაბრუნებელ გზაზე აღმოჩნდა, რომ ავიარეისი ბრიუსელი-მიუნხენი უამინდობის გამო ნახევარი საათით გადაიდო. ნახევარი საათი ერთი შეხედვით რა ბედანაა, მაგრამ ქართველი ჟურნალისტების ჯგუფისათვის ეს `საბედისწერო~ ნახევარი საათი იყო, რადგან ზუსტად თავისუფალი ოცდაათი წუთი გვქონდა მიუნხენში თბილისის ავიარეისზე გადასასხდომად. მიუნხენში თოვდა. თბილისის რეისი, რა თქმა უნდა, გერმანული სიზუსტით გაფრინდა თბილისში და შვიდი ქართველი ჟურნალისტი მიუნხენის აეროპორტში დავრჩით. ასეთ შემთხვევაში წესიერი ავიაკომპანია მგზავრის სასტუმროსა და კვებას მომდევნო ავიარეისამდე მთლიანად უზრუნველყოფს, მაგრამ აღმოჩნდა, რომ ჯგუფიდან ოთხ ადამიანს, მათ შორის მეც, ეს არ გვეხებოდა. ჩვენს ვიზას ვადა ზუსტად თბილისში გამოფრენის დღეს ეწურებოდა და აეროპორტის შენობიდან გასვლა გვეკრძალებოდა. ჯერ კიდევ ოპტიმისტურად განწყობილებმა აეროპორტის პოლიციას მივმართეთ, იმ იმედით, რომ ვიზას ერთი დღით გაგვიგრძელებდნენ და სასტუმროში შევძლებდით ღამის გათევას. ინგლისურად მოსაუბრე სიმპათიურმა გერმანელმა ჩვენს ოპტიმიზმს ცივი წყალი გადაასხა: `თქვენ არა ხართ ბავშვები, მოხუცები და ავადმყოფები, ახალგაზრდა ხალხი ხართ და ერთ ღამეს აეროპორტში გაძლებთ, სხვა გზა არ გვაქვს, ასეთი შემთხვევები ყოველდღიურად ხდება და ჩვენ სხვანაირად ვერ მოვიქცევით~.როგორ უნდა მოიქცე, როცა იცი, რომ 24 საათი აეროპორტის გრძელ, სარეკლამო ბანერებით აბრჭყვიალებულ დერეფანში უნდა გაატარო და სკამებზე დაიძინო?! პირველ წუთებში, რა თქმა უნდა, სასოწარკვეთილი ხარ, შემდეგ ბრაზი გიპყრობს და ჯერ გერმანულ პოლიციას ლანძღავ, ვიზა რომ არ გაგიგრძელა, მერე ავიაკომპანიას, რომელმაც თვითმფრინავი არ გააჩერა და არ დაგელოდა, შემდეგ ჰოლანდიის საელჩოს, რომელმაც არ გაითვალისწინა ასეთი შემთხვევა და ვიზა ზუსტად ექვსი დღით მოგცა, საკუთარ ქვეყანას, რომლის მთავრობამაც ვერაფრით შეძლო ევროპასთან სავიზო რეჟიმის გამარტივება და ბოლოს ღმერთსაც საყვედურობ, რომ მაინცადამაინც დღესაა ცუდი ამინდი... აი, აქ ბრაზი გადაგივლის, გაგეცინება, საკუთარ თავს დაამშვიდებ, რომ ეს მშვენიერი გამოცდილებაა და დასაძინებლად დაიწყებ ადგილის ძებნას. ერთ-ერთი საფირმო მაღაზიის მახლობლად `დავბანაკდით~. უზარმაზარი ფანჯრები აეროპორტის ასაფრენ ბილიკებს გადაჰყურებდა, სავარძლებსაც არა უშავდა რა. დრო სწორედ მაშინ არ გადის ჩქარა, როცა თავზესაყრელად გაქვს. ხან ფსიქოლოგიური ტესტებით ვცადეთ გართობა, დაკეტილი მაღაზიების გულდასმით დათვალიერებისა და ნოუთბუქში მელოდრამის ყურების მცდელობაც გვქონდა და როცა მივხვდით, რომ ამ ყველაფრის შემდეგ ერთი საათიც კი არ გავიდა, მოვეშვით. ღამე საკმაოდ სწრაფად გავიდა. დილით გაღვიძებულებმა აღმოვაჩინეთ, რომ ღამით ლამის უკაცრიელი აეროპორტი მგზავრებით იყო სავსე, მაგრამ იმ სკამებს, სადაც ჩვენ გვეძინა, არავინ გაკარებია. აეროპორტში ერთი ღამისთევა არ არის საკმარისი იმისთვის, რომ მაწანწალას დაემსგავსო, მაგრამ რაფინირებულ ევროპელებზე მთლად კარგი შთაბეჭდილება მაინც ვერ დავტოვეთ. ჩვენს რეისამდე უკვე ათი საათი იყო დარჩენილი და გაცილებით უფრო ოპტიმისტური განწყობა გვქონდა. ამ ხნის განმავლობაში საათობით ვისხედით ბარში, ვათვალიერებდით მაღაზიებს და ათას რამეზე ვსაუბრობდით. თბილისში გამოფრენის წინ მიუნხენში ისევ გათოვდა, მაგრამ რეისი ამჯერად არ გადადებულა. ბავარიის დედაქალაქს მხოლოდ ზემოდან მოვკარი თვალი, ეს იყო თვითმფრინავიდან დანახული მბჟუტავი სინათლის ერთი წერტილი. მერე ღრმად დამეძინა. სტიუარდესას ხმის ჩანაწერმა გამომაღვიძა: `ქალბატონებო და ბატონებო ჩვენ ვეშვებით. გთხოვთ...~
ნანა კვაჭაძე