div#header

Wednesday, September 24, 2008

ტელევიზიების კონტროლი საქართველოზე კონტროლის სანაცვლოდ

ინტერვიუ რამაზ საყვარელიძესთან
`რა გირჩევნიათ, ხელისუფლებისგან ტელევიზიების კონტროლი თუ კონტროლის დაკარგვა საქართველოზე?~ _ პოლიტოლოგ რამაზ საყვარელიძის აზრით, სააკაშვილმა შეიძლება ასე უპასუხოს ნატოს გენერალური მდივნის, იააპ დე ჰოოპ სხეფერის მოთხოვნებს საქართველოში დემოკრატიის განვითარებაზე. ამ საკითხზე `ბათუმელები~ რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.
ლელა დუმბაძე/ბათუმელები

-ბატონო რამაზ, იააპ დე ჰოოპ სხეფერმა, საქართველოს ხელისუფლებას ხაზგასმით უთხრა, რომ ომი არ უნდა იყოს მიზეზი რეფორმების შეჩერების, რომ ხელისუფლებამ უნდა განავითაროს თავისუფალი ინსტიტუტები. როგორ ფიქრობთ, შეელევა სააკაშვილი მედიასა თუ სასამართლო ხელისუფლებაზე კონტროლს?
-ნატოს ხათრით, შეიძლება. თუ ასე არ მოხდა, მაშინ იძულებული იქნება, დემოკრატიული ხელისუფალის იმიჯს შეელიოს. მაგრამ ახალგაზრდა კაცია და ვფიქრობ, დასავლეთის თვალში ასეთი იმიჯი არ გამოადგება.
-როგორ წარმოგიდგენიათ, მაგალითად, `რუსთავი 2~-ის თავისუფლება, მაშინ როდესაც საზოგადოებამ არც კი იცის, ვინ არიან ამ კომპანიის მეპატრონეები?
-რა თქმა უნდა, არ იცის საზოგადოების დიდმა ნაწილმა. საერთოდ, ყველა იმ ხარისხით ტყუვდება, რა ხარისხითაც უნდათ რომ მოტყუვდნენ. შესანიშნავად იცოდა დასავლეთმა, როგორ ჩატარდა არჩევნები, მაგრამ სჭირდებოდა, რომ მოტყუებულიყო და მოტყუვდა.
-თუ არ შესრულდა ეს მოთხოვნები, მაშინ...
-სააკაშვილი საკმაოდ გონებამახვილი კრიტიკოსია. მოულოდნელი სვლები სჩვევია, და იგი არასოდეს შეეწირება ვინმეს ინტერესებს. მას მიაჩნდა, რომ ცხინვალზე შეტევა სწორი იყო და ჩაება კიდეც ამ კონფლიქტში. მიუხედავად იმისა, რომ მისი დასავლელი და ევროპელი პატრნიორები ურჩევდნენ, არ ჩაეტარებინა სამხედრო ოპერაცია (რამდენად ადეკვატური იყო იგი ამ მხრივ, ეს სხვაა. ამ ნაწილში მისი შეცდომა ნაწილობრივ იმ გარემოცვამაც უნდა გაიზიაროს, ვისგანაც გარანტიებს იღებდა). პროცესებს კი ისეთი მსვლელობა მიეცა, რომ სააკაშვილის პოლიტიკური რენომე, გარკვეული თვალსაზრისით, კიდევ უფრო განმტკიცდა. შეიქმნა განწყობა, რომ რახან რუსეთს არ უნდა სააკაშვილის წასვლა, ევროპა იძულებულია, მისი პოლიტიკური სტატუსი დაიცვას.
-თუ დეკემბერში საქართველოს არ მიანიჭეს მაპ-ი, მაშინ როგორ შეიძლება განვითარდეს მოვლენები?
-მეშინია, რომ დეკემბრამდე პროცესები შეიძლება სხვა მიმართულებით განვითარდეს. ანუ გამართლდეს ეჭვი, რომელიც საზოგადოებაში არსებობს. თუ სააკაშვილმა ისევ დაასკვნა, რომ დასავლელი პარტნიორების რეკომენდაციები არ არის მართებული, ისევე როგორც ეს დაასკვნა აგვისტოში, მან შეიძლება ახალ რევანშზეც იფიქროს. მითუმეტეს, თუ ნატო-სგან მაპ-იც ვერ მიიღო. ასეთი ლოგიკის საფუძველი არსებობს.
- თუ კონფლიქტი განახლდება, რა იქნება ეს ქვეყნისთვის, ან ისევ დაუჭერს კი დასავლეთი საქართველოს მხარს?
- დასავლეთს იმდენად ფართო სპექტრში აქვს საქართველოს მიმართ მხარდაჭერა გამოცხადებული, რომ იძულებული იქნება დანარჩენ ნაბიჯებსაც დაუჭიროს მხარი. სააკაშვილი რასაც ამბობდა, გააკეთა კიდეც. ის იძახდა, თუკი სამშვიდობო პოლიტიკა არაფერს მომცემს, სამხედრო ზემოქმედების თავისუფლებას ვიტოვებო. მან არაერთხელ გააკრიტიკა ევროპა და ეჭვის ქვეშ დააყენა ბუქარესტის, ევროპის სამიტები. ამიტომ ჩნდება მოსაზრება, რომ თუ დასავლეთმა ისევ არ გადადგა ის ნაბიჯები, რასაც სააკაშვილი ელის, შეიძლება ისევ სააკაშვილმა დაასწროს, რაც დასავლეთს ცუდ მდგომარეობაში ჩააყენებს.
საომარი მოქმედების განახლების შემთხვევაში, სხვა რამეცაა შესაძლებელი, _ თუ რუსეთმა დაასკვნა, რომ სააკაშვილის ხელისუფლების პირობებში მის სამხედრო სვლებს წარმატება არ ექნება, მაშინ ის თბილისზე მიიტანს იერიშს და ხელისუფლების ჩამოგდებას შეეცდება. შესაბამისად, პოლიტიკური კონტროლის დაკარგვით, დასავლეთი საქართველოზე კონტროლს საერთოდ დაკარგავს. ამიტომ სააკაშვილს შეუძლია ეს ალტერნატივაც დადოს, _ რა გირჩევნიათ, კონტროლირებადი ტელევიზიები თუ კონტროლის ბერკეტების დაკარგვა საქართველოზე?
- თუ განხორციელდება საკონსტიტუციო ცვლილებები, რომელიც პარლამენტის მიერ მთავრობის დათხოვნის პროცედურებს გაამარტივებს, ხოლო პრეზიდენტის მიერ პარლამენტის დათხოვნას გაართულებს, _ ამით როგორი შედეგი დადგება?
- არსებულ პოლიტიკურ რეალობაში, ეს არავითარ ცვლილებას არ გამოიწვევს. იმიტომ, რომ პარლამენტის გადაწყვეტილებების კონტროლი სააკაშვილის ხელშია. რამდენადაც არ უნდა გაუზარდოს პარლამენტს უფლება, მას, როგორც პრეზიდენტს, საფრთხე არ ექმნება.
- როგორ ფიქრობთ, დემოკრატიული პროცესების განვითარება, მიხეილ სააკაშვილის ხელისუფლების არსებობას გაახანგრძლივებს, თუ პირიქით?
- რა თქმა უნდა, გაახანგრძლივებს. რადგან, დემოკრატია ყველაზე უფრო ელასტიური და ხანგრძლივი პოლიტიკური კონსტრუქციაა. რევოლუციები დიქტატურის დროს ხდება. დემოკრატიის პირობებში უფრო რთულია ხელისუფლების მართვა, რადგან მეტი მანევრები სჭირდება, მაგრამ სამაგიეროდ, მეტი გარანტიებიცაა. ამასთან, დემოკრატიის პირობებში, ხელისუფლება ოპოზიციას ძირითად არგუმენტსაც გამოაცლის.

No comments: