ნინო დანელია: თენგო გოგოტიშვილმა საზოგადოებას ბოდიში უნდა მოუხადოს

იმის გასარკვევად თუ რამდენად ჯდება ჟურნალისტური ეთიკისა და სტანდარტების ფარგლებში თენგო გოგოტიშვილის განცხადება, `გაზეთი ბათუმელები~ მედიამ¬კვლევარ ნინო დანელიას ესაუბრა

ნინო ძანძავა/ბათუმელები
`მსგავსი რასისტული და კაცთმოძულე შეფასებები არის სრულიად არაეთიკური და ჟურნალისტის არაპროფესიონალიზმის მაჩვენებელი.

არაეთიკურში შეიძლება იგულისხმებოდეს ისეთი მიმართვები, რომელსაც ადამიანები ჩვეულებრივ საუბარში იყენებენ, მაგრამ ჟურნალისტური და უფლებადაცვითი საზოგადოება შეთანხმდა კონკრეტულ სიტყვებსა და საკითხებზე და ყველამ ერთად თქვა, მოდით სიუჟეტებსა და რეპორტაჟებში მსგავსი შეურაცხმყოფელი და არაეთიკური სიტყვები არ გამოვიყენოთო.

ცხადია, თუკი შენ გაქვს პრეტენზია, რომ ხარ მსოფლიო პროფესიონალური წრის ნაწილი, ასეთ რამეზე უარი უნდა თქვა. ადამიანის შედარება მაიმუნთან და ხაზგასმა იმისა, რომ ეს ადამიანი არის უფრო დაბალი რასის, ვიდრე შენ, თეთრკანიანი, ცალსახად მიუღებელია. გოგოტიშვილი, ზოგადად შემჩნეულია, არაეთიკურ სიუჟეტებში, პროფესიულ სტანდარტებს ხშირად არღვევს: რაც უნდა ემოციურად იყო განწყობილი რუსი ჯარისკაცებისა და ოკუპანტების მიმართ, ქილიკი ამ თემაზე და ადამიანებზე, ცხადია, არაპროფესიონალიზმია. მაგრამ მისი უკანასკნელი შეფასებითი გამოთქმა, რომლის ტირაჟირებაც `პროფილში~ მოხდა, ცალსახად მიუღებელია. ჩემთვის კიდევ უფრო საშიში ისაა, რომ ამას სტუდიაში თუ პროფესიულ წრეებში მყისიერი კრიტიკა არ მოჰყვა. მითუმეტეს, რომ იქ ისხდნენ ჟურნალისტები. ეს იმ ქვეყანაში რომ მომხდარიყო, სადაც პროფესიონალი ჟურნალისტები არიან, მეორე დღესვე იქნებოდა შეფასება, გაკიცხვა და დაგმობა ამგვარი საქციელისა.

ერთ-ერთ ბრიტანულ არხზე გადიოდა რეალითი შოუ, სადაც რიგითმა მონაწილემ მეორე მონაწილეს, ინდოელ ქალს, შეურაცხყოფა მიაყენა. მან თქვა, რომ ინდოელები საჭმელს ძაღლებივით ჭამენ. მთელი ქვეყანა შეირყა ამ შეფასებით. მაშინვე ითქვა, რომ ეს რასისტული შეფასებაა, რადგანაც ამ ადამიანმა ეთნიკური ნიშნით ადამიანის დისკრიმინაცია მოახდინა.

არხის ჟურნალისტები და გადაცემის პროდიუსერები ამას ვერც გათვლიდნენ. ისინი, არხის ხელმძღვანელობა ბოდიშს იხდიდა. ქვეყნის სახელით ინდოეთს ბოდიში მოუხადა ტონი ბლერმაც. ბიზნესწრეებში კი დაიწყო ლაპარაკი იმაზე, თუ რამდენად შეუშლიდა ხელს ეს ფაქტი ბრიტანეთისა და ინდოეთის ბიზნეს-კავშირებს.

აქ კი, საქმე გვაქვს არამხოლოდ რიგითი მონაწილის მიერ გაკეთებულ შეფასებასთან, არამედ ლაპარაკია ერთ-ერთი წამყვანი არხის წამყვანი ჟურნალისტის მიერ პირდაპირ ეთერში გაკეთებულ რასისტულ განცხადებაზე, რომელსაც აუცილებლად უნდა მოჰყვეს ნეგატიური შეფასება. ამ ადამიანმა როგორღაც უნდა გააცნობიეროს, რომ ბოდიში აქვს მოსახდელი თუნდაც ქართული საზოგადოების წინაშე.

იურიდიული ტიპის პასუხისმგებლობის მექანიზმი თუ არსებობს ამასთან დაკავშირებით არ ვიცი, უფრო მგონია, რომ არა. ერთადერთი, თუკი არის ქვეყანაში მოქმედი მედია საბჭო, უნდა მოხდეს ამ ადამიანის პროფესიული შეფასება. ეს არის არხის შიდახელმძღვანელობის პასუხისმგებლობის საკითხი, მაგრამ სამწუხაროდ ამ არხს, არა ამჟამინდელ ხელმძღვანელობას, არამედ წინას, მსგავსი კეთილსინდისიერება ჟურნალისტური ეთიკის თვალსაზრისით არ გამოუჩენია. რეალითი შოუ გამახსენდა, როდესაც ადამიანი შოუდან გააგდეს მისი სექსუალური ორიენტაციის გამო და პირიქით არხის ხელმძღვანელი ამ ამბავს აფიშირებასა უკეთებდა და ამბობდა, რომ სწორედ სექსუალური ორიენტაციისთვის დაისაჯა ეს ადმიანი. ანუ პრეცედენტი იმისა, რომ სხვა სტილითა და შეხედულებებით მცხოვრები ადამიანების გაკიცხვა და მათ მიმართ ნეგატიური დამოკიდებულება ამ არხზე შესაძლებელია, მანამდეც იყო. ამიტომ ახლა სამწუხაროდ, არა მგონია რომ ან არხის შეიგნით ხელმძღვანელობა ან პროდიუსერთა ჯგუფი აღშფოთდეს მოცემული ფაქტით. შეიძლება აღშფოთდნენ ცალკეული ჟურნალისტები, რაც უკვე კარგია. ბიბლიას მოვიხმობ ამ შემთხვევაში – თუ მაჩვენებ შვიდ მართალ ჟურნალისტს, ესე იგი ჟურნალისტიკა გადარჩება.